Jaką suplementację zaplanować u dzieci z celiakią?
Dieta bezglutenowa stanowi dość duże wyzwanie, szczególnie dla dzieci. Jeśli dodatkowo mamy do czynienia z dzieckiem, które jest na monodiecie – cały czas wybiera te same pokarmy i niechętnie wprowadza zamienniki i nowości, problem niedoborów może pojawić się dość szybko
Warto pamiętać, że osoby z celiakią nie rezygnują tylko z produktów zbożowych zawierających gluten. Produkty glutenowe często stanowią zanieczyszczenie linii produkcyjnej, a nierzadko są również dodawane do produktów, gdzie nie spodziewalibyśmy się obecności glutenu – np. do szynki i przetworzonych produktów mięsnych.
Zaburzenia wchłaniania
Zaburzenie wchłaniania u osób z celiakią jest sprawą bardzo indywidualną. Niektóre dzieci szybko odpowiadają na restrykcyjną dietę bezglutenową, a wchłanianie jest na porównywalnym poziomie jak u zdrowych rówieśników. Może się zdarzyć jednak, że późno zdiagnozowana celiakia lub wyjątkowo ostra postać choroby spowoduje, ze regeneracja kosmków jelitowych nie będzie taka prosta i zaburzenia wchłania mogą być obecne przez dłuższy czas lub nawet całe życie. Ciężko jest więc określić, jakie jest zapotrzebowanie na mikro- i makroskładniki dzieci z celiakią. Na pewno należy dostarczyć 100% zalecanej codziennej dawki, którą znajdziemy w normach żywieniowych dla populacji polskiej.
Jak poprawić wchłanianie?
Pierwszym i bardzo istotnym elementem jest odpowiednia podaż błonnika, szczególnie jeśli usuwamy z diety produkty o jego wysokiej zawartości. Następnie większość dzieci i dorosłych z celiakią decyduje się na probiotykoterapię, aby wspomagać odbudowę i prawidłowe funkcjonowanie mikrobiomu.
Ile powinna trwać probiotykoterapia? To pytanie również pozostaje bez odpowiedzi, często probiotyki są zalecane na początku, kiedy diagnozujemy chorobę i chcemy jak najszybciej przywrócić homeostazę w jelitach. Część z pacjentów bierze jednak je praktycznie cały czas, aby nie odczuwać dodatkowych dolegliwości.
W leczeniu kosmków jelitowych mogą być pomocne również kwas masłowy i colostrum, które regenerują barierę jelitową oraz kosmki. Często na początku zaleca się zarówno probiotyki, jak i kwas masłowy, a u starszych dzieci również colostrum.
Jakich niedoborów możemy się spodziewać?
Mali pacjenci z celiakią mogą mieć szereg niedoborów, z których najczęstszymi są: niedobór żelaza, magnezu, wapnia, kwasu foliowego, niedobór cynku oraz witaminy D. Niedobór jest zawsze wypadkową problemów z wchłanianiem i niewystarczającej podaży – z tego powodu mali pacjenci nie dostarczają składników odżywczych w odpowiednich ilościach.
Jak sprawdzić, czy moje dziecko dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych?
W tym przypadku polecam wizytę u dietetyka, który na postawie wypełnionego dzienniczka żywieniowego oceni, czy dziecko dostarcza odpowiednią ilość składników odżywczych. Jeśli mamy do czynienia ze zbyt małym spożyciem, niezbędne jest włączenie odpowiednich produktów do diety, bogatych w dany składnik odżywczy. Jeśli pomimo wystarczającego spożycia, mamy objawy niedoboru (np. anemię w przypadku niedoboru żelaza), należy rozpocząć celowaną suplementację i zastanowić się nad poprawą wchłaniania żelaza np. poprzez probiotykoterapię.
Źródło: Kreutz, J.M.; Adriaanse, M.P.M.; van der Ploeg, E.M.C.; Vreugdenhil, A.C.E. Narrative Review: Nutrient Deficiencies in Adults and Children with Treated and Untreated Celiac Disease. Nutrients 2020, 12, 500. https://doi.org/10.3390/nu12020500
Przeczytaj więcej:
