Jak jelita komunikują się z mózgiem?

Jak już wcześniej obiecałam, w kolejnych wpisach będziemy omawiać poszczególne zagadnienia związane z tym, jak jelita wpływają na nasz stan psychiczny. Dzisiaj oś mózgowo-jelitowa – złożone wzajemne oddziaływanie między nabłonkiem jelita, jelitowym układem nerwowym i ośrodkowym układem nerwowym.

Jak jelita komunikują się z naszym mózgiem?

Sygnalizacja między jelitami i ośrodkowym układem nerwowym jest związana z sygnalizacją nerwową (nerw błędny) oraz sygnalizacją hormonalną, związaną z aktywnymi metabolitami bakteryjnymi, które wraz z krwią przedostają się do ośrodkowego układu nerwowego. Skład mikrobioty jelitowej determinuje ilość i rodzaj wydzielanych substancji o aktywności biologicznej. Prawidłowa struktura błony komórkowej i szczelność bariery jelitowej pozwalają na zapewnienie odpowiedniej selektywności i zabezpieczają przed rozwojem stanu zapalnego i wniknięciem patogenów do wnętrza ustroju. Dysbioza, zespół jelita przesiąkliwego czy zapalenie jelit są związane z zaburzeniem równowagi na poziomie jelitowym oraz ogólnoustrojowym – w tym również związanym z osią mózgowo-jelitową.

Neurochemiczna aktywność mikrobiomu jelitowego

Wiele badań potwierdza, że niektóre szczepy bakteryjne maja zdolność syntetyzowania neuroprzekaźników, takich jak: kwas gamma-aminomasłowy (GABA), serotonina, katecholaminy czy histamina. Dodatkowo, witaminy produkowane przez mikrobom jelitowy działają jako kofaktory enzymów, utrzymując prawidłową sygnalizację neuronalną. Wiele pochodnych bakteryjnych bierze również udział w procesach związanych z syntezą lub metabolizmem substancji o charakterze neuromodulującym. Do takich metabolitów bakteryjnych należą:

• neuroprzekaźniki;
• witaminy niezbędne do pracy enzymów;
• krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA);
• pochodne tryptofanu;
• drugorzędowe kwasy żółciowe.

Przełożenie kliniczne zaburzeń osi jelitowo-mózgowej

Liczne badania potwierdziły istnienie zmian w mikrobiocie jelit w przebiegu zaburzeń psychicznych, takich jak: depresja, schizofrenia, zaburzenia ze spektrum autyzmu czy choroba Parkinsona. Szacuje się, że 36,5% osób z zaburzeniami osi mózgowo-jelitowej ma zaburzenia psychiczne. Ponadto, zespoły lękowe są często diagnozowane u osób ze schorzeniami przewodu pokarmowego. Co ciekawe, wykazano również, że terapie psychologiczne zmniejszają objawy u pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego.

Źródło: https://www.mdpi.com/2072-6643/12/11/3369/htm