Interakcje suplementów pochodzenia roślinnego z lekami antydepresyjnymi

Czy wiesz, że żeń-szeń, echinacea i dziurawiec mogą osłabiać lub niebezpiecznie wzmacniać działanie leków antydepresyjnych? Na blogu dowiesz się, jak ogólnodostępne preparaty roślinne mogą wpływać na leczenie pacjentów z depresją.

Na rynku istnieje wiele preparatów roślinnych które mają za zadanie poprawić naszą koncentrację, nastrój czy dać nam często opisywany „zastrzyk energii”. Przemysł farmaceutyczny oferuje nam wiele suplementów pochodzenia naturalnego, z którego największą grupę stanowią ekstrakty roślinne: pojedyncze lub złożone.

Pomimo tego, że na co dzień często spożywamy wiele produktów, które są również składnikami suplementów, nie dochodzi do interakcji z przyjmowanymi lekami. Jednak suplementy zawierające wyciągi i ekstrakty roślinne mają zupełnie inne działanie. Ekstrakt to zagęszczone preparaty otrzymywane przez wytrawianie surowca odpowiednim rozpuszczalnikiem. Zawierają one bardzo dużą ilość substancji aktywnych biologicznie, których dostarczenie z dietą często byłoby trudne lub wręcz niemożliwe. Tak duża ilość substancji aktywnej ma na celu osiągnięcie określonego efektu fizjologicznego.

Ekstrakty roślinne a wchłanianie

Zawsze należy pamiętać o tym, że ekstrakty roślinne zawierają wiele substancji obniżających wchłanianie związków mineralnych i niektórych witamin. Warto podkreślić, że preparaty te mogą również zmniejszyć wchłanianie leków, nawet jeśli producent nie deklaruje takich informacji. Nigdy nie należy przyjmować ekstraktu z lekiem, odstępo pomiędzy nimi powinien być przynajmniej kilkugodzinny.

Od czego zależą interakcja lek-suplement?

Głównym źródłem interakcji leków z suplementami diety jest zmiana aktywności działania enzymów metabolizujących przyjmowane preparaty. Ekstrakty roślinne zawierają szereg substancji aktywnych biologicznie, które zmieniają aktywność enzymów, co bezpośrednio wpływa na metabolizm leku. Interakcja może polegać na zarówno zwiększeniu stężenia leku w organizmie (zwiększenie toksyczności leku), jak i na zmniejszeniu stężenia (brak działania terapeutycznego).

Żeń-szeń

Korzeń żeń-szenia (Radix Panax ginseng), stosowany m.in. w celu poprawy koncentracji i przywrócenia równowagi psychicznej, wykazuje potencjalnie niebezpieczne działanie podczas stosowania inhibitorów MAO i haloperidolu. Ginsenozydy, będące biologicznie czynnymi związkami żeń-szenia, wpływają na aktywność enzymów metabolizujących tę grupę leków, zaburzając ich działanie.

Dziurawiec

Ziele dziurawca zwyczajnego (Herba Hyperici) jest składnikiem wielu ziołowych  suplementów diety poprawiających nastrój. Duża liczba interakcji występujących podczas jednoczesnego stosowania leków przeciwpsychotycznych oraz dziurawca wynika z faktu, że wiele aktywnych składników dziurawca pobudza szereg izoenzymów metabolizujących leki antydepresyjne. Przyjmowanie ekstraktów z dziurawca może negatywnie wpływać na metabolizm leku i zaburzać jego efekty podczas procesu leczenia.

Echinacea

Echinacea, czyli jeżówka purpurowa stosowana jest w celu wzmocnienia odporności, zmniejszenia przewlekłych dolegliwości bólowych czy wyciszenia stanu zapalnego. Badania na zdrowych ochotnikach pokazują, że jednoczesne stosowanie ekstraktu z Echinacei i benzodiazepin zmniejsza stężenie leku we krwi oraz przyspiesza jego metabolizm i wydalanie. Dzieje się tak na skutek interakcji substancji aktywnych z enzymami metabolizującymi benzodiazepiny.

W skrócie

Suplementy diety zawierające wyciągi roślinne mogą tworzyć „niebezpieczne związki” z lekami antydepresyjnymi. Miej na uwadze więc te dwa zalecenia:

1. Zawsze sprawdzaj możliwe interakcje suplementu (i tak: żen-szeń nie współgra z inhibitorami MAO i haloperidolem, dziurawiec z lekami przeciwpsychotycznymi, a echinacea z benzodiazepinami).
2. Jeśli musisz brać i lek, i suplement, zaplanuj kilkugodzinny odstęp pomiędzy ich zażyciem.

Źródło:

1. Meenakshi R. et al. Pharmacokinetic Drug Interactions with Panax ginseng . Eur J Drug Metab Pharmacokinet (2017) 42:545–557.

2. Gorski, J. (2004). The effect of echinacea (Echinacea purpurea root) on cytochrome P450 activity in vivo. Clinical Pharmacology & Therapeutics, 75(1), 89–100.

3. John S. et al. Effect of St John’s Wort on Drug Metabolism by Induction of Cytochrome P450 3A4 Enzyme JAMA. 2003;290(11):1500-1504