Jak mikrobiom wpływa na metabolizm kobiecych hormonów?
Mikrobiota jelitowa odgrywa istotną rolę w metabolizmie estrogenów, wpływając na ich krążenie i aktywność w organizmie. Bakterie jelitowe wytwarzają enzym β-glukuronidazę, który dekonjuguje sprzężone formy estrogenów, przekształcając je ponownie w ich aktywne postacie. Proces ten umożliwia ponowne wchłanianie estrogenów do krwiobiegu, co ma kluczowe znaczenie dla utrzymania ich odpowiedniego poziomu.
Zaburzenia równowagi mikrobioty jelitowej, określane jako dysbioza, mogą prowadzić do zmniejszenia aktywności β-glukuronidazy, a w konsekwencji do obniżenia stężenia aktywnych estrogenów w organizmie. Taka sytuacja sprzyja rozwojowi różnych schorzeń, w tym otyłości, zespołu metabolicznego, nowotworów hormonozależnych, endometriozy czy chorób układu sercowo-naczyniowego.
Badania na modelach zwierzęcych wykazały, że estrogeny mogą modulować skład mikrobioty jelitowej, wpływając na różnice płciowe w podatności na zespół metaboliczny. Podawanie 17β-estradiolu samcom myszy prowadziło do zmian w mikrobiocie jelitowej, które korelowały z obniżeniem ryzyka wystąpienia endotoksemii metabolicznej, przewlekłego stanu zapalnego oraz zespołu metabolicznego.
W okresie menopauzy spadek poziomu estrogenów również przekłada się na zmiany w składzie mikrobioty jelitowej, co może prowadzić do zwiększenia masy ciała oraz podwyższonego ryzyka metabolicznego. Zjawisko to bywa związane z obniżeniem różnorodności mikrobioty i wzrostem liczebności bakterii uczestniczących w procesach zapalnych oraz sprzyjających otyłości.
Mikrobiota jelitowa, dzięki produkcji enzymu β-glukuronidazy, pełni zatem kluczową funkcję w konwersji estrogenów, wpływając na ich aktywność i dostępność w organizmie. Zaburzenia w składzie mikrobioty mogą prowadzić do dysregulacji poziomu hormonów płciowych, co zwiększa ryzyko rozwoju wielu chorób. Dlatego tak istotne jest utrzymanie zdrowej mikrobioty jelitowej, która wspomaga prawidłowy metabolizm estrogenów i przyczynia się do zachowania ogólnego zdrowia.
Źródła
- Kwa M, Plottel CS, Blaser MJ, Adams S. The Intestinal Microbiome and Estrogen Receptor-Positive Female Breast Cancer. J Natl Cancer Inst. 2016;108(8):djw029. doi:10.1093/jnci/djw029.
- Baker JM, Al-Nakkash L, Herbst-Kralovetz MM. Estrogen–gut microbiome axis: Physiological and clinical implications. Maturitas. 2017;103:45-53. doi:10.1016/j.maturitas.2017.06.025.
- Menon R, Watson SE, Thomas LN, et al. Diet complexity and estrogen receptor β status affect the composition of the murine intestinal microbiota. Appl Environ Microbiol. 2013;79(18):5763-5773. doi:10.1128/AEM.01182-13.