Otyłość jako choroba zapalna
Otyłość ma bardzo wiele definicji, wszystkie jednak łączy fakt nadmiernego zgromadzenia tkanki tłuszczowej. Głównym zagrożeniem dla zdrowia jest tłuszcz trzewny – ten, który odkłada się na brzuchu i okala narządy. Dużo lepsze rokowanie będzie miała osoba, której nadmiar tkanki tłuszczowej rozkłada się na biodrach i ramionach. Najprostszym pomiarem, który mówi nam o tym, czy jesteśmy zagrożeni otyłością jest wskaźnik BMI, który możemy samodzielnie obliczyć w domu.
- BMI= waga[kg]/wzrost2 , jeśli BMI >30, wskazuje to na problem otyłości
Niestety BMI, jak każdy szybki i prosty wskaźnik, ma swoje ograniczenia i nie pokazuje zawartości i dytrybucji poszczególnych tkanek, dlatego dla kobiety w ciąży czy kulturystów parametr ten jest mało użyteczny. Warto jest wiedzieć, jak w naszym ciele wygląda rozkład poszczególnych tkanek – należy wykonać odpowiedni pomiar impedancji u dietetyka czy lekarza.
Okazuje się również, że tłuszcz trzewny i podskórny mają trochę inne funkcje, szczególnie jeśli chodzi o funkcję wydzielniczą. Nadmiar tłuszczu trzewnego predysponuje do wystąpienia miejscowego, a następnie ogólnoustrojowego stanu zapalnego. Jak to się dzieje? Duża ilość makroskładników obecnych w tkance tłuszczowej stymuluje ją do uwalniania silnych mediatorów zapalnych, takich jak: czynnik martwicy nowotworów-α (TNF-α) czy interleukina 6. Zmniejsza się również produkcja adiponektyny – hormonu tkankowego regulującego metabolizm (oraz stan zapalny), posiadającego wiele prozdrowotnych właściwości. Te zmiany powodują powolne powstanie stanu zapalnego i zwiększają stres oksydacyjny, który może przyspieszyć skutki metaboliczne groźne dla zdrowia.
Miejscowe zapalenie z biegiem czasu obejmuje coraz więcej narządów. Zwiększony poziom interleukiny 6 pobudza wątrobę do syntezy i wydzielania białka C-reaktywnego. Białko to jest markerem stanu zapalnego toczącego się w naszym organizmie i mówi o ogólnoustrojowym stanie zapalnym. Z drugiej strony, obniżony poziom adiponektyny, może pogłębić problem nietolerancji glukozy oraz insulinooporność, co prowadzi do rozwoju cukrzycy typu 2 i zaburzeń metabolicznych. Długotrwałe zapalenie uważa się za czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, miażdżycy, zespołu metabolicznego, czy powstania nowotworów.
