Karmienie piersią, gluten i celiakia
Rekomendacje dotyczące prawidłowego żywienia dzieci i niemowląt sugerują, że gluten powinien być wprowadzony do diety dziecka już w 5-6 miesiącu życia. Ma to na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia celiakii. Badania pokazują, że gluten jest obecny w mleku matki, więc pewna jego ilość jest dostarczana już w pierwszym dniu życia. Czy w takim razie zasadne jest wprowadzanie glutenu w pierwszych miesiącach życia dziecka?
Czy w mleku matki jest gluten?
W badaniu przeprowadzonym na grupie 49 kobiet karmiących, nigdy niestosujących diety bezglutenowej zbadano zawartość glutenu w produkowanym mleku. W mleku wszystkich matek znaleziono gliadynę (białko glutenu) w stężeniu średnio 178 ng/ml oraz przeciwciała przeciwko gliadynie. Porównując te wyniki z innymi potencjalnie immunogennymi składnikami pożywienia okazuje się, że stężenie glutenu w mleku może być wyższe niż większości innych antygenów pożywienia. Ważny jest również fakt, że gliadyna obecna w mleku była niezdegradowana, co prawdopodobnie zdeterminowało obecność swoistych przeciwciał przeciwko gliadynie. Wydaje się więc, że mleko matko stanowi bogate źródło glutenu.
Czy warto zatem wprowadzać gluten w 5-6 miesiącu życia dziecka?
W mediach można usłyszeć wiele opinii o tym, że w związku z obecnością glutenu w mleku kobiety nie ma potrzeby wczesnego wprowadzania go do diety. Nic bardziej mylnego. Okazuje się, że połączenia karmienia piersią (dostarczanie małych dawek glutenu od pierwszych dni życia) oraz wcześniejsze wprowadzenie glutenu (5-6 miesiąc życia) zmniejsza istotnie ryzyko wystąpienia celiakii u dzieci i pomaga w prawidłowym dojrzewaniu układu odpornościowego jelit naszego malucha.
Co z dziećmi karmionymi mlekiem zastępczym?
Należy pamiętać o zaleceniach lekarzy pediatrów. Gluten powinien być wprowadzany między 5 a 6 miesiącem życia, stopniowo i powoli – ok. pół łyżeczki kaszki manny dziennie. Jeśli dziecko karmione jest mlekiem zastępczym, warto wprowadzać gluten jeszcze bardziej ostrożnie – na początku ćwierć łyżeczki.
Źródło:
1. Chirdo et al. Presence of high levels of non-degraded gliadin in breast milk from healthy mothers. Scand J Gastroenterol. 1998 Nov;33(11):1186-92.
2. Sollid, L M. “Breast milk against coeliac disease.” Gut vol. 51,6 (2002): 767-8. doi:10.1136/gut.51.6.767
3. Akobeng, A K et al. “Effect of breast feeding on risk of coeliac disease: a systematic review and meta-analysis of observational studies.” Archives of disease in childhood vol. 91,1 (2006): 39-43. doi:10.1136/adc.2005.082016