Kilka słów na temat synbiotyków
Oprócz klasycznych probiotyków, na rynku suplementów dostępne są również synbiotyki. Synbiotyk to połączenie probiotyku z prebiotykiem, którym są wybrane frakcje błonnika. Popularność synbiotyków jest zdecydowanie mniejsza, ale mogą się sprawdzić w niektórych dolegliwościach.
Synbiotyki to preparaty stanowiące połączenie żywych mikroorganizmów (probiotyków) oraz substratów selektywnie wykorzystywanych przez mikroorganizmy gospodarza (prebiotyków), które wspólnie zapewniają korzyść zdrowotną dla organizmu. W definicji panelu ekspertów International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics (ISAPP) z 2019 r. synbiotyk określony został jako „mieszanka obejmująca żywe mikroorganizmy oraz substraty selektywnie wykorzystywane przez mikroorganizmy gospodarza, która przynosi korzyść zdrowotną dla gospodarza”. Ogólnie możemy powiedzieć, że synbiotyk to połączenie probiotyku z pożywką, jaką są niektóre frakcje błonnika pokarmowego.
Tradycyjnie synbiotyki mogą być klasyfikowane jako:
- komplementarne – probiotyk i prebiotyk dobrane niezależnie, oba spełniają oddzielnie kryteria działania,
- synergiczne – prebiotyk dobierany tak, aby wspierał konkretny probiotyk podany razem.
Kiedy rozważać stosowanie synbiotyków?
Synbiotyki, podobnie jak probiotyki, są stosowane jako element wspierający zdrowie jelit. Wspomagają regenerację mikrobiomu, szczelność bariery jelitowej oraz modulują w pewnym stopniu układ immunologiczny. Najczęściej synbiotyki rozważamy w momencie, gdy pojawiają się problemy z pasażem jelitowym i zaparciami. Niektóre badania sugerują, że mogą one mieć wpływ na częstotliwość wypróżnień czy konsystencję stolca. Synbiotyki mogą również sprawdzić się w chorobach metabolicznych oraz u osób spożywających niewielkie ilości błonnika. Warto pamiętać, że synbiotyki nie zawsze przewyższają w działaniu same probiotyki lub prebiotyki – istnieją też dane wskazujące na możliwość osłabienia efektu probiotyku przy dołączeniu prebiotyku w nieodpowiedniej kombinacji.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze i stosowaniu?
- Dobór konkretnej kombinacji probiotyk-prebiotyk jest istotny – mechanizm działania powinien być uzasadniony.
- Synbiotyk powinien mieć potwierdzoną skuteczność w badaniach klinicznych.
- Probiotyki w synbiotyku nie powinny przenosić genów antybiotykooporności.
Źródło
- Swanson KS, et al. The International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics (ISAPP) consensus statement on the definition and scope of synbiotics. Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 2020.
- Galli C, et al. Effects of prebiotics, probiotics and synbiotics in irritable bowel syndrome and chronic idiopathic constipation: systematic review and meta-analysis. Eur J Nutr. 2015.
- Przytulis A (et al.). Probiotics, prebiotics and synbiotics in chronic constipation. Front Nutr. 2022;9:935830.
