Skąd się bierze cukrzyca typu 2? Mechanizmy powstania i skala problemu
Cukrzyca typu 2 (T2DM) to przewlekła choroba metaboliczna, której głównym mechanizmem jest insulinooporność – stan, w którym organizm traci zdolność do efektywnego wykorzystania insuliny. W odpowiedzi trzustka zwiększa produkcję tego hormonu, co z czasem prowadzi do jej przeciążenia, a następnie do niewydolności i utrzymującej się hiperglikemii.
Konsekwencją przewlekle podwyższonego poziomu glukozy są powikłania mikro- i makroangiopatyczne – uszkodzenia małych i dużych naczyń krwionośnych spowodowane miażdżycą, do której przyczynia się wysoki poziom cukru we krwi. Prowadzi to do stanów zapalnych, odkładania się cholesterolu i tworzenia blaszek miażdżycowych. Te powikłania są główną przyczyną zgonów i hospitalizacji wśród chorych na cukrzycę typu 2.
Czynniki ryzyka i nowe spojrzenie na przyczyny cukrzycy typu 2
Skala problemu jest globalna i alarmująca. Szacuje się, że liczba osób z cukrzycą wzrośnie z 463 milionów w 2019 roku do nawet 700 milionów w 2045 roku. Już dziś roczne wydatki zdrowotne związane z cukrzycą sięgają 760 miliardów dolarów.
Na rozwój cukrzycy typu 2 wpływa wiele czynników: predyspozycje genetyczne, wiek, brak aktywności fizycznej, nadwaga oraz dieta bogata w kalorie. Coraz więcej uwagi poświęca się także mikrobiocie jelitowej. Badania sugerują, że zaburzenia równowagi bakteryjnej (dysbioza) mogą odgrywać kluczową rolę w rozwoju otyłości i insulinooporności, a tym samym – cukrzycy typu 2.
Mechanizmy, przez które mikrobiota wpływa na metabolizm, obejmują m.in. zwiększoną absorpcję energii z pożywienia, zmiany w metabolizmie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, wzrost przepuszczalności jelit oraz przewlekły stan zapalny. Co ciekawe, u osób z T2DM obserwuje się obniżoną liczbę bakterii produkujących maślan – związek korzystny dla zdrowia jelit i przemiany materii.
Zrozumienie tych mechanizmów otwiera nowe możliwości terapeutyczne, takie jak modulacja mikrobioty za pomocą diety, probiotyków czy przeszczepów kału. Czy te metody rzeczywiście działają? O tym przeczytasz w kolejnym wpisie na blogu.
Źródło
Ayesha IE, Monson NR, Klair N, Patel U, Saxena A, Patel D, Venugopal S. Probiotics and Their Role in the Management of Type 2 Diabetes Mellitus (Short-Term Versus Long-Term Effect): A Systematic Review and Meta-Analysis. Cureus. 2023 Oct 9;15(10):e46741. doi: 10.7759/cureus.46741. PMID: 38022046; PMCID: PMC10631563.
