Czy można trwale zmienić naszą mikrobiotę?
Mikrobiota naszych jelit to ekosystem, który podlega ciągłym zmianom, zarówno tym pozytywnym, jak i negatywnym. Każda zmiana w naszym pożywieniu czy modyfikacja środowiska mogą trwale zmienić naszą mikrobiotę.
Co działa niekorzystnie na mikrobiotę jelit?
Do najważniejszych czynników środowiskowych, które negatywnie wpływają na mikrobiotę przewodu pokarmowego, zwiększając udział bakterii patogennych i ograniczając wzrost bakterii komensalnych, należą przede wszystkim zanieczyszczenia środowiska oraz niektóre składniki pożywienia. Do najczęstszych czynników inicjujących negatywną przebudowę należą:
- dieta bogata w tłuszcze oraz dużą ilość białka;
- antybiotyki, również te dostarczane z produktami pochodzenia zwierzęcego;
- niewielka ilość błonnika w diecie;
- brak aktywności fizycznej i siedzący tryb życia;
- pestycydy, dioksyny i inne zanieczyszczenia środowiska, które dostają się zarówno przez przewód pokarmowy, jak i przez płuca (smog również może być czynnikiem powodującym dysbiozę, o czym piszę w innym artykule – http://metabolika.pl/czy-zanieczyszczenia-powietrza-maja-wplyw-na-mikrobiom-naszych-jelit/)
- choroby towarzyszące, które predysponują do rozwoju dysbiozy, np. otyłość, zespół metaboliczny czy zespół jelita nadwrażliwego.
Co działa korzystnie na mikrobiotę jelit?
Niestety przywrócenie równowagi jelitowej jest rzeczą dużo trudniejszą niż jej „niszczenie”. Bakterie patogenne są często silnymi konkurentami bakterii komensalnych i ciężko jest zahamować ich rozwój. Przydatne będzie w tym wypadku zastosowanie probiotykoterapii w połączeniu z czynnikami zapewniającymi prawidłowy rozrost bakterii komensalnych. Czynniki zwiększające trwałość probiotykoterapii to:
- codzienne stosowanie błonnika w ilości 25-30 g/dzień
- jedzenie żywności fermentowanej;
- odpowiednia aktywność fizyczna (czyli unikamy intensywnej i długotrwałej aktywności, bo ona również może działać niekorzystnie na mikrobiotę);
- eliminacja czynników dysbiotycznych (patrz górne zestawienie).
Wiele osób pyta, dlaczego niektórzy po jednorazowej terapii probiotykiem przestają odczuwać dolegliwości żołądkowo-jelitowe na wiele miesięcy, a niektórzy czują ciągłą potrzebę suplementacji probiotyków. Kluczem do odpowiedzi na to pytanie jest stopień nasilenia oraz długość trwania czynników dysbiotycznych, o których często nie mamy pojęcia. Część szkodliwych czynników jesteśmy w stanie trwale wyeliminować (np. kupując żywność wolną od pestycydów), a na część nie mamy wielkiego wpływu (np. zanieczyszczenie powietrza w naszym mieście).
Warto również podkreślić, że jeśli dysbioza trwa od dłuższego czasu, powodując rozrost silnych bakterii patogennych, to nawet skumulowane działanie może wymagać czasu, aby na trwałe pozytywnie przebudować mikrobiotę jelitową.
