Co powinno znaleźć się w suplemencie dla kobiet ciężarnych?
Na rynku istnieje wiele preparatów dla kobiet ciężarnych, które mają bardzo różny skład. Niektóre są również przeznaczone dla określonych trymestrów ciąży. Co powinno znaleźć się w preparatach dla ciężarnych według Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników?
W połowie 2020 roku Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników wydało rekomendacje dotyczące suplementacji dla kobiet ciężarnych. Rekomendacje te biorą pod uwagę specyfikę polskiej populacji związana z niedoborami, które mogą wystąpić u Polek w wieku rozrodczym.
Co powinno znaleźć się w suplemencie dla kobiet w ciąży?
Kwas foliowy (foliany)
Kwas foliowy jest najczęściej przyjmowanym suplementem przez kobiety planujące posiadanie potomstwa oraz przez ciężarne. Ma on ogromne znaczenie w procesach przemian makroskładników, w tym kwasów nukleinowych. Wieloletnie badania pokazują, że niedobór kwasu foliowego może powodować zwiększone ryzyko rozwinięcia chorób sercowo-naczyniowych, schorzeń neurologicznych, czy niedokrwistości megaloblastycznej. Zaburzenia syntezy DNA związane z niedoborami folianów powodują negatywne zmiany w intensywnie rozwijających się tkankach, w tym układzie nerwowym, co często objawia się wadami cewy nerwowej u płodu.
- Do 12 tygodnia 400-800 ug/dobę
- Od 12 tygodnia 600-800 ug/dobę
Warto również pamiętać, że kwas foliowy z suplementów przyswaja się dużo lepiej niż foliany z żywności, dlatego nie powinniśmy przekraczać dawek rekomendacyjnych.
Jod
Polska jest jednym z krajów europejskich, które należą do grupy wysokiego ryzyka niedoboru jodu, co jest związane z jego niewystarczającą podażą w diecie (nawet w przypadku wprowadzenia soli jodowanej). Badania pokazują, że nawet 50% kobiet ciężarnych może cierpieć na niedobór tego pierwiastka. Jod jest niezbędny do prawidłowej produkcji hormonów tarczycy, które wpływają na cały metabolizm zarówno kobiety ciężarnej, jak również płodu.
- 150-200 ug/dobę przez cały okres trwania ciąży
Witamina D
Witamina D wspomaga prawidłowy rozwój kośćca i reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową. Odpowiednie stężenie witaminy D zabezpieczy matkę przez nadmierną utratą wapnia z kości w okresie ciąży i zmniejszy ryzyko przedwczesnej osteoporozy. Niestety z dietą nie jesteśmy w stanie dostarczyć odpowiedniej ilości witaminy D, a synteza podskórna szczególnie w okresie jesienno-zimowym, może być niewystarczająca. Warto jest zmierzyć poziom 25-hydroksycholekalcyferolu i dobrać odpowiednią suplementacje. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników rekomenduje suplementacje witaminy D przez cały okres trwania ciąży.
- 1500-2000 IU/dobę przez cały okres trwania ciąży
Kwas dokozaheksaenowy (DHA)
DHA jest najważniejszym kwasem tłuszczowym z rodziny omega-3 podczas okresu ciąży i karmienia piersią. DHA jest składnikiem osłonek mielinowych neuronów, występuje w siatkówce oka oraz chroni komórki nerwowe przez programowana śmiercią (apoptozą) związana z nadmiernym stresem oksydacyjnym. Zapotrzebowanie na DHA wzrasta szczególnie w 3 trymestrze ciąży. Niedobór DHA jest związany głównie z niedostateczna podażą ryb w diecie, która u kobiet ciężarnych jest szczególnie trudnym zagadnieniem, z uwagi na fakt że część ryb (np. tuńczyk, czy miecznik) powinny być wyeliminowane z diety ciężarnej z powodu zanieczyszczeń.
- Min. 200 mg/dobę
- U kobiet obciążonych ryzykiem porodu przedwczesnego– min. 1000 mg/dobę
Żelazo
Problem anemii wśród ciężarnych dotyczy nawet kilkudziesięciu procent kobiet. Zapotrzebowanie na żelazo wzrasta w ciąży, co jest związane z powiększeniem macicy, zwiększeniem objętości krwi oraz z zapotrzebowaniem płodu, który gromadzi żelazo na pierwsze miesiące życia po urodzeniu. Żelazo powinno być przyjmowane zgodnie z pomiarem stężenia hemoglobiny i ferrytyny na różnych etapach ciąży (nie powinniśmy suplementować żelaza prewencyjnie)
- Do 16 tyg. ciąży: kobiety z potwierdzoną niedokrwistością z niedoboru żelaza (Hb < 11g/dl) i stężenie ferrytyny <60 ug/l)
- Po 16 tygodniu ciąży: stężenie ferrytyny <60 ug/l
Źródło: Zimmer M, Sieroszewski P, Oszukowski P, Huras H, Fuchs T, Pawłosek A. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych. 2020. Dostępny w internecie: https://www.ptgin.pl/sites/default/files/ page-2020/REKOMENDACJE%20PTGIP%20SUPLEMENTY%20 W%20CI%C4%84%C5%BBY%202020-07-28%20bo.pdf. Dostęp: 27.12.2020
Przeczytaj więcej:
