Jakie jest działanie probiotyku?
Dzisiaj na blogu odpowiedź na pytania, które ostatnio dość często mi zadajecie. Co to jest probiotyk i na czym polega działanie probiotyku? Czy jogurty i kiszonki to probiotyki? Poznaj zalety probiotyków.
Czym jest probiotyk?
Nazwa probiotyk pochodzi z greckiego zwrotu pro bios oznaczający „dla życia”. Światowa Organizacja Zdrowia (ang. WHO) definiuje probiotyki jako żywe kultury drobnoustrojów wykazujące korzystne działanie prozdrowotne. Zalicza się do nich bakterie produkujące kwas mlekowy z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium oraz drożdżaki Saccharomyces boulardii. Aby preparat/produkt żywnościowy był probiotykiem musi mieć określone cechy:
- pochodzi z mikrobioty jelitowej człowieka;
- jest bezpieczny;
- jest odporny na działanie soku żołądkowego, żółci oraz bakteriocyn produkowanych przez mikrobiotę przewodu pokarmowego;
- ma zdolność zasiedlania i przylegania do określonych miejsc w organizmie;
- ma określony skład i potwierdzoną badaniami skuteczność działania.
Czy jogurt może być probiotykiem?
Produkty fermentowane mogą być probiotykami, ale w ich składzie muszą znajdować się bakterie spełniające kryteria probiotyku. Większość produktów fermentowanych nie spełnia kryteriów żywności probiotycznej, co zazwyczaj wiąże się z brakiem informacji/badań dotyczących składu bakteryjnego. Cześć bakterii znajdującej się w takiej żywności nie jest w stanie również zasiedlić przewodu pokarmowego, dlatego często po odstawieniu takich produktów konsumenci znów mogą odczuwać nieprzyjemne dolegliwości.
Jak działa probiotyk?
Działanie probiotyku zależy od szczepu, dlatego tak ważne jest, aby przyjmowany preparat miał podany skład, a zawarte w nim szczepy wykazywały konkretne właściwości prozdrowotne. Jakie są metody działania probiotyku? Wszystkie probiotyki powinny przywracać równowagę mikrobioty jelitowej, zmniejszać ryzyko rozwoju dysbiozy oraz zwiększać integralność błony jelitowej. Stosowanie probiotyku powinno zwiększyć pulę bakterii komensalnych i zahamować rozwój patogenów.
Co wspomaga działanie probiotyku?
Działanie probiotyku może być wspomagane na wielu płaszczyznach. Należy do nich przede wszystkim racjonalna dieta, bogata w odpowiednią ilość błonnika pokarmowego, na poziomie 25-30 g/dobę. Błonnik stanowi pożywkę bakteryjną, a produkty jego fermentacji – krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe – odżywiają komórki jelit. Zbilansowanie makroskładników w diecie również pomoże wydłużyć efekt działania probiotyku. Dieta bogata w cukry proste, zbyt dużą ilość białka oraz tłuszczu doprowadza do rozrostu patogennej mikrobioty. Ważnymi aspektami są również: odpowiednio dobrana, regularna aktywność fizyczna, a także wybór produktów niskoprzetworzonych, wolnych od pestycydów i antybiotyków.
Źródło:
- Williams NT. Probiotics. Am J Health Syst Pharm. 2010 Mar 15;67(6):449-58. doi: 10.2146/ajhp090168. PMID: 20208051.
- Mojka K.: Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki – charakterystyka i funkcje. Probl. Hig. Epidemiol. 2014; 95 (3): 541–549
