Mikrobiota a bariera jelitowa
Jeśli poruszamy tematy odporności, warto również wspomnieć o prawidłowej barierze jelitowej, która stanowi pierwszą linie obrony przed szkodliwymi drobnoustrojami. Zaburzenia związane z brakiem odpowiedniej szczelności między komórkami mają ogromny wpływ na ryzyko infekcji i odpowiedź zapalną.
Co to jest bariera jelitowa?
Przewód pokarmowy jest pierwszą linią obrony, w której komórki nabłonkowe stanowią barierę fizyczną przez patogenami. Szacuje się, że przewód pokarmowy jest miejscem bytowania ok. 70% populacji limfocytów, co czyni go największym organem immunologicznym w naszym organizmie. Wbrew wcześniejszym przekonaniom bariera nabłonkowa jelit nie jest statyczną barierą fizyczną, ale silnie oddziałuje z mikrobiomem jelitowym. Ten intensywnie skomunikowany wielokomórkowy twór składa się z komórek nabłonkowych, komórek odpornościowych i komensalnego mikrobiomu. Kształtuje to specyficzną odpowiedź immunologiczną w kontakcie z drobnoustrojami.
Jak mikroorganizmy regulują działanie bariery jelitowej?
Po pierwsze, komensalne drobnoustroje konkurują o miejsca bytowe z bakteriami patogennymi, które w zbyt dużej ilości mogą doprowadzić do penetracji nabłonka i infekcji. Prawidłowy mikrobiom powinien stanowić dodatkową barierę w świetle jelita i zapobiegać penetracji przez drobnoustroje patogenne.
Po drugie, mikrobiom wydziela bardzo wiele metabolitów, które mają bezpośredni wpływ na odżywienie komórek jelitowych. Takim przykładem mogą być krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, witaminy czy inne produkty fermentacji.
Co osłabia barierę jelitową?
Stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, antybiotykoterapia, przebyte infekcje czy leki przyjmowane na choroby metaboliczne (np. metformina) mogą zaburzać szczelność bariery i doprowadzić do dysbiozy.
Dlaczego nieszczelna bariera może stanowić zagrożenie?
Nieszczelność bariery jelitowej będzie związana z penetracją drobnoustrojów zakaźnych i aktywacją stanu zapalnego. Na początku stan zapalny obejmuje głównie jelita, ale jeśli proces ten trwa wystarczająco długo, może dość do zapalenia ogólnoustrojowego.
Jakie są metody uszczelnienia bariery?
O tym w kolejnym wpisie. Kilka wskazówek macie również na: http://metabolika.pl/jak-naprawic-bariere-jelitowa/
Źródło: Takiishi T, Fenero CIM, Câmara NOS. Intestinal barrier and gut microbiota: Shaping our immune responses throughout life. Tissue Barriers. 2017;5(4):e1373208. doi:10.1080/21688370.2017.1373208
