Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (MAFLD) to coraz częściej diagnozowane schorzenie, związane z zaburzeniami metabolizmu tłuszczów i cukrów oraz przewlekłym stanem zapalnym. Ponieważ dotyczy ono dużej części populacji (według szacunków cierpi na nie co 3.–4. osoba w Polsce), coraz większe znaczenie zyskują potencjalne metody wspomagania leczenia. Jedną z nich może być stosowanie probiotyków.

Metaanaliza badań klinicznych

Najnowsza meta-analiza randomizowanych badań klinicznych (RCT), opublikowana w czasopiśmie Frontiers in Endocrinology, oceniła skuteczność probiotyków w leczeniu MAFLD. W analizie uwzględniono 15 badań obejmujących łącznie 772 pacjentów. Głównym celem było określenie wpływu probiotyków na funkcję wątroby, metabolizm glukozy i lipidów oraz na parametry stanu zapalnego.

Wyniki: poprawa funkcji wątroby i metabolizmu glukozy

Badania wykazały, że suplementacja probiotyków przyczyniła się do istotnej poprawy (p < 0,05) funkcji wątroby. Zaobserwowano obniżenie poziomu kluczowych enzymów wątrobowych:

• alaninowej aminotransferazy (ALT) – spadek o 11,76 U/l,
• asparaginianowej aminotransferazy (AST) – spadek o 9,08 U/l,
• gamma-glutamylotransferazy (GGT) – spadek o 5,67 U/l.

Dodatkowo probiotyki pozytywnie wpłynęły na metabolizm glukozy, obniżając wskaźnik insulinooporności HOMA-IR o 0,62 jednostki. Jest to istotne, ponieważ insulinooporność odgrywa kluczową rolę w patogenezie MAFLD.

Brak istotnego wpływu na profil lipidowy i stan zapalny

Niestety, analiza nie wykazała istotnych zmian w zakresie:

• poziomu cholesterolu całkowitego,
• trójglicerydów,
• frakcji LDL cholesterolu,
• markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego i czynnika martwicy nowotworów alfa – TNF-α).

Czy probiotyki to skuteczna terapia MAFLD?

Chociaż wyniki sugerują, że probiotyki mogą poprawiać funkcję wątroby i metabolizm glukozy u pacjentów z MAFLD, ich wpływ na profil lipidowy i stan zapalny pozostaje niejednoznaczny. Warto również pamiętać, że skuteczność takiej terapii może zależeć od wieku pacjentów, ich wskaźnika masy ciała (BMI) oraz czasu trwania suplementacji.

Źródło

Wang Q, Wang Z, Pang B, Zheng H, Cao Z, Feng C, Ma W, Wei J. Probiotics for the improvement of metabolic profiles in patients with metabolic-associated fatty liver disease: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Front Endocrinol (Lausanne). 2022 Nov 3;13:1014670. doi: 10.3389/fendo.2022.1014670. PMID: 36407321; PMCID: PMC9670148.