Wczesna antybiotykoterapia a ryzyko chorób przewlekłych u dzieci
Antybiotyki należą do najczęściej stosowanych narzędzi we współczesnej medycynie – w wielu przypadkach ratują życie. Jednak ich nadużywanie, zwłaszcza u najmłodszych pacjentów, budzi coraz więcej wątpliwości. Niedawno opublikowane badanie, oparte na danych z Wielkiej Brytanii z lat 1987–2020, rzuca nowe światło na długoterminowe skutki wczesnej ekspozycji dzieci na antybiotyki.
Przebieg badania
Zespół badawczy przeanalizował dane ponad miliona dzieci, oceniając, czy podanie antybiotyków przed ukończeniem 2. roku życia wiąże się z większym ryzykiem występowania chorób przewlekłych – takich jak astma, alergie, choroby autoimmunologiczne czy zaburzenia neuropsychiatryczne. Wyniki są jednoznaczne: dzieci, które otrzymały antybiotyki w ciągu pierwszych dwóch lat życia, były bardziej narażone na rozwój astmy (o 24% większe ryzyko), alergii pokarmowych (o 33%) oraz alergicznego nieżytu nosa (o 6%). Co istotne, ryzyko rosło wraz z liczbą zastosowanych cykli antybiotykoterapii. W analizie rodzeństw – pozwalającej kontrolować wpływ czynników genetycznych i środowiskowych – uzyskano podobne wyniki, co sugeruje, że zaobserwowane związki nie są przypadkowe.
Jednocześnie nie stwierdzono istotnych powiązań pomiędzy wczesnym stosowaniem antybiotyków a takimi schorzeniami jak cukrzyca typu 1, celiakia, ADHD, autyzm czy zaburzenia lękowe.
Choć antybiotyki pozostają niezbędnym elementem terapii wielu infekcji, badanie to potwierdza, że ich stosowanie u najmłodszych dzieci powinno być dobrze przemyślane i ograniczone wyłącznie do przypadków, w których są one rzeczywiście konieczne.
Źródło
Beier MA, Setoguchi S, Gerhard T, Roy J, Koffman D, Mendhe D, Madej J, Strom BL, Blaser MJ, Horton DB. Early childhood antibiotics and chronic pediatric conditions: a retrospective cohort study. J Infect Dis. 2025 Apr 16:jiaf191. doi: 10.1093/infdis/jiaf191. Epub ahead of print. PMID: 40237450.
