Probiotyki w terapii otyłości u kobiet po menopauzie – polskie badanie kliniczne
Okres postmenopauzalny wiąże się z istotnymi zmianami hormonalnymi, które sprzyjają przyrostowi masy ciała, zwiększeniu ilości trzewnej tkanki tłuszczowej oraz wzrostowi ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Otyłości w tej grupie wiekowej często towarzyszą insulinooporność, dyslipidemia oraz przewlekły stan zapalny o niskim nasileniu. W 2018 roku polscy naukowcy przeprowadzili badanie kliniczne, którego celem była ocena skuteczności probiotykoterapii u kobiet po menopauzie z otyłością.
Dlaczego kobiety po menopauzie są szczególnie narażone na zaburzenia metaboliczne?
Wspomniane zmiany hormonalne prowadzą do niekorzystnej redystrybucji tkanki tłuszczowej i pogorszenia parametrów metabolicznych. Jednym z biomarkerów stanu zapalnego związanego z dysbiozą jelitową jest lipopolisacharyd (LPS) – składnik ściany komórkowej bakterii Gram-ujemnych, który może przenikać do krwiobiegu w wyniku osłabienia bariery jelitowej.
Cel i projekt badania klinicznego
W badaniu opublikowanym w czasopiśmie „Nutrients” oceniano, czy 12-tygodniowa suplementacja wieloszczepowym probiotykiem może poprawić stan metaboliczny i obniżyć poziom LPS u otyłych kobiet po menopauzie. Wzięło w nim udział 71 kobiet w wieku 45–70 lat, które losowo przydzielono do jednej z trzech grup: placebo, niskiej dawki probiotyku (2,5 × 10⁹ CFU dziennie) lub wysokiej dawki (1 × 10¹⁰ CFU dziennie).
Jakie szczepy bakterii zastosowano?
Zastosowano preparat Ecologic® Barrier, zawierający dziewięć szczepów bakterii w równych proporcjach:
- Bifidobacterium bifidum W23
- Bifidobacterium lactis W51
- Bifidobacterium lactis W52
- Lactobacillus acidophilus W37
- Lactobacillus brevis W63
- Lactobacillus casei W56
- Lactobacillus salivarius W24
- Lactococcus lactis W19
- Lactococcus lactis W58
Dobór szczepów oparto na ich udokumentowanych właściwościach wspierających integralność bariery jelitowej oraz modulujących odpowiedź zapalną.
Najważniejsze wyniki badania
W grupie otrzymującej wysoką dawkę probiotyku zaobserwowano istotne statystycznie obniżenie poziomu LPS (o 20,1%), glukozy na czczo (o 7,9%), insuliny (o 22,4%) oraz wskaźnika HOMA-IR (o 27,3%). Poprawie uległy również parametry lipidowe: cholesterol całkowity zmniejszył się o 7,3%, trójglicerydy o 7%, a LDL o 4%. Ponadto stwierdzono spadek poziomu kwasu moczowego o ponad 11%. Choć masa ciała i BMI nie uległy istotnym zmianom, zaobserwowano redukcję trzewnej i podskórnej tkanki tłuszczowej oraz zmniejszenie obwodu talii. W grupie otrzymującej niższą dawkę również odnotowano pozytywne zmiany metaboliczne, jednak były one mniej wyraźne.
Wnioski i znaczenie kliniczne
Wyniki badania sugerują, że suplementacja wieloszczepowym probiotykiem może korzystnie wpływać na stan metaboliczny kobiet po menopauzie z otyłością. Poprawa wskaźników takich jak poziom LPS, HOMA-IR oraz lipidogram wskazuje na potencjalne działanie prewencyjne względem chorób układu sercowo-naczyniowego. Zaobserwowany efekt był zależny od dawki, co podkreśla znaczenie odpowiedniego doboru ilościowego szczepów probiotycznych. To jedno z pierwszych badań, które w tak kompleksowy sposób oceniło wpływ konkretnej formuły probiotycznej w tej populacji pacjentek.
Źródło
Szulińska M, Łoniewski I, van Hemert S, Sobieska M, Bogdański P. Dose-Dependent Effects of Multispecies Probiotic Supplementation on the Lipopolysaccharide (LPS) Level and Cardiometabolic Profile in Obese Postmenopausal Women: A 12-Week Randomized Clinical Trial. Nutrients. 2018;10(6):773. doi:10.3390/nu10060773.
