Oś jelito-wątroba a COVID-19

Coraz więcej badań pokazuje, że SARS-CoV2 może przenosić się również przez układ pokarmowy. Substancje, które zostają wchłonięte lub przedostają się do jelit, transportowane są do wątroby, która stanowi centrum przemian metabolicznych organizmu. Ścisła zależność między jelitami a wątrobą jest nazywana osią jelitowo-wątrobową. Czy COVID-19 jest groźny dla naszej wątroby i czy ma to związek z naszymi jelitami?

COVID-19 a wątroba

Mamy coraz więcej dowód na to, że COVID-19 atakuje wiele narządów, nie tylko układ oddechowy. Jest to związane z faktem, że receptory dla SARS-CoV2 znajdują się na wielu narządach, w tym również w tkance wątrobowej. Guan i współ. przeprowadzili badania w których podsumowali wyniki 1099 pacjentów z 552 chińskich szpitali. Okazało się, że pacjenci z zaawansowaną chorobą płuc związaną z COVID-19 częściej wykazywali nieprawidłowości  w enzymach wątrobowych w porównaniu do pacjentów z objawami lekkimi lub średniej ciężkości. Pierwsza metaanaliza podsumowująca dotychczasowe badania wykazała, że 29% pacjentów z COVID-19 może mieć podwyższone stężenia enzymów wątrobowych, chociaż wydaje się, że jest to związane z ogólnym ciężkim stanem pacjentów hospitalizowanych z powodu COVID-19 (od tych pacjentów były zbierane dane do analiz). Chińskie Towarzystwo Hepatologiczne donosi, że rozwój nieprawidłowości wątrobowych może być związany z kilkoma czynnikami:

• bezpośrednią obecnością wirusa w tkance wątrobowej;
• ogólnoustrojowym, silnym stanie zapalnym;
• niedokrwieniem i niedotlenieniem wątroby;
• większą podatnością wątroby na uszkodzenia związaną z chorobami współistniejącymi;
• stosowaniem leczenia mającego negatywny wpływ na wątrobę.

Oś jelito-wątroba a COVID-19

Jak wiadomo, jedną z dróg zakażenia wirusowego jest układ pokarmowy. Wątroba jako centrum metaboliczne naszego organizmu odbiera z jelit substancje odżywcze (oraz inne związki, np. toksyny) i decyduje o ich dalszym metabolizmie. W przypadku osłabienia bariery jelitowej do jelit dostają się również niechciane drobnoustroje. Jedną z hipotez bezpośredniego uszkodzenia wątroby związanej z zakażeniem SARS-CoV2 jest właśnie droga zakażenia związana z przewodem pokarmowym i osią jelitowo-wątrobową.

Źródło: Méndez-Sánchez N, Valencia-Rodríguez A, Qi X, et al. What Has the COVID-19 Pandemic Taught Us so Far? Addressing the Problem from a Hepatologist’s Perspective. J Clin Transl Hepatol. 2020;8(2):0024. doi:10.14218/JCTH.2020.00024