Jak dojrzewa mikrobiota dzieci – badanie własne
Chciałabym pochwalić się Wam niedawno opublikowanym badaniem, w którym miałam przyjemność brać udział. Badanie pod kierownictwem prof. Beaty Łoniewskiej, kierownika Kliniki Patologii Noworodka Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, dotyczyło analizy zmian produktów mikrobioty (krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych) podczas pierwszych dwóch lat życia zdrowych dzieci.
Po urodzeniu mikrobiota jelitowa niemowlęcia składa się głównie z bakterii tlenowych, a także z bakterii fakultatywnych beztlenowych i Enterobacteriaceae. Całkowita liczba bakterii jest relatywnie niska, podobnie jak ich różnorodność. W ciągu kilku dni życia środowisko jelitowe staje się bardziej beztlenowe, a liczebność Bifidobacterium wzrasta. Ten rodzaj bakterii dominuje w pierwszych miesiącach życia dziecka. Po wprowadzeniu do diety pokarmów stałych, czyli od około szóstego miesiąca życia, rozwój mikrobiomu znacznie przyspiesza. Zaczyna ona przypominać ekosystem typowy dla dorosłego człowieka. Jednak proces, podczas którego zaczynają dominować Firmicutes i Bacteroidetes (w przypadku prawidłowej mikrobioty), trwa około 2-3 lat życia.
Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFAs) są ważnymi metabolitami mikrobioty jelitowej. Pochodzą one z głównie z procesu fermentacji błonnika. Ich obecność zapewnia odpowiednie środowisko do wzrostu bakteryjnego, odżywia komórki jelit oraz uszczelnia nabłonek jelitowy. Celem pracy była analiza wpływu czynników okołoporodowych, które mogą wpływać na mikrobiotę jelitową, na stężenie SCFAs w kale, w ciągu pierwszych dwóch lat życia u 86 dzieci.
Jak dojrzewa mikrobiota dzieci – co zaobserwowaliśmy?
- Całkowite stężenie SCFA wzrastało do 12. miesiąca życia, a następnie stabilizowało się.
- Antybiotykoterapia w czasie ciąży wiązała się ze wzrostem stężenia kwasu octowego, propionowego i całkowitego SCFA w smółce oraz spadkiem tych samych SCFA w 6. miesiącu życia.
- Wyższy poziom kwasu masłowego obserwowano u dzieci matek o prawidłowej masie ciała przed ciążą i odpowiednim przyroście masy ciała w czasie ciąży. Kwas masłowy był również podwyższony u 6-miesięcznych niemowląt z większą masą ciała (≥ 85. percentyla).
- Jednym z kluczowych czynników rozwoju mikrobioty jest sposób karmienia – zawartość SCFA u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym i mlekiem matki różni się na różnych etapach życia dziecka. Nie znaleźliśmy jednak jednoznacznej odpowiedzi wskazującej, że mleko mamy ma bardziej pozytywny wpływ na rozwój mikrobioty.
Źródło: Łoniewska B, Fraszczyk-Tousty M, Tousty P, Skonieczna-Żydecka K, Maciejewska-Markiewicz D, Łoniewski I. Analysis of Fecal Short-Chain Fatty Acids (SCFAs) in Healthy Children during the First Two Years of Life: An Observational Prospective Cohort Study. Nutrients. 2023 Jan 11;15(2):367. doi: 10.3390/nu15020367. PMID: 36678236.
Przeczytaj więcej:
