Dysbioza, Hashimoto i choroba Gravesa-Basedowa – co mają wspólnego?
Mikrobiom jelitowy bezpośrednio wpływa na układ immunologiczny oraz na choroby autoimmunologiczne. Badania pokazują, że mikrobiom osób z zapaleniem tarczycy typu Hashimoto czy chorobą Gravesa-Basedowa może nosić znamiona dysbiozy.
Bariera jelitowa a choroby tarczycy
Choroby autoimmunologiczne tarczycy są najczęściej występującymi chorobami z autoagresji, które dotykają nawet 5% populacji. Produkty mikrobiologiczne, zwłaszcza krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA), stanowią źródło energii dla enterocytów, a wraz z hormonami tarczycy odżywiają i wspomagają ich różnicowanie oraz wzmacniają ścisłe połączenia międzykomórkowe.
Negatywne zmiany w mikrobiocie jelitowej sprzyjają rozwojowi chorób autoimmunologicznych m.in. poprzez niekontrolowany napływ antygenów związany z nieszczelnością jelit. Antygeny te mogą w wielu różnych mechanizmach aktywować komórki układu odpornościowego do atakowania zdrowych komórek organizmu. Nieprawidłowości w wydzielaniu hormonów tarczycy mogą przyczynić się do nieszczelności jelit, co powoduje pogłębienie procesu chorobowego.
Dysbioza w choroba autoimmunologicznych tarczycy
Zapalenie tarczycy typu Hashimoto (HT) czy choroba Gravesa-Basedowa (GB) są najczęstszymi chorobami autoimmunologicznymi tarczycy. Badania na modelach zwierzęcych wolnych od patogenów tzw. germ-free dostarczają informacji o tym, że zmieniona mikrobiota jelitowa może mieć wpływ na patomechanizm autoimmunologicznych chorób tarczycy, zwiększając podatność na zachorowanie na Hashimoto, czy chorobę Gravesa-Basedowa.
Mikrobiom osób cierpiących na chorobę Gravesa-Basedowa charakteryzuje się zwiększoną obecnością bakterii z rodziny Prevotellaceae i Pasteurellaceae oraz zmniejszoną ilością Enterobacteriaceae, Veillonellaceae i Rikenellaceae. U pacjentów z nadczynnością tarczycy stwierdzono również spadek bakterii z rodzaju Bifidobacteria i Lactobacillaceae oraz wzrost Enterococcus. Niektóre badania pokazują również, że u pacjentów mających chorobę Gravesa-Basedowa możemy zaobserwować wyższy poziom przeciwciał przeciwko patogenom Yersinia enterocolica i Helicobacter pylori.
Co ciekawe wiele badań wskazuje, że różnorodność gatunkowa mikrobioty u pacjentów z niedoczynnością tarczycy jest większa niż u osób zdrowych. Nadal relatywnie niewielka liczba badań pokazuje również, że mikrobiom osób z Hashimoto może wykazywać znamiona dysbiotyczne. U niektórych pacjentów zauważono zmieniony stosunek bakterii Firmicutes/Bacteriodetes, co jest charakterystyczne przy rozwoju dysbiozy.
Źródło:
- Fröhlich E, Wahl R. Microbiota and Thyroid Interaction in Health and Disease. Trends Endocrinol Metab. 2019 Aug;30(8):479-490. doi: 10.1016/j.tem.2019.05.008. Epub 2019 Jun 27. PMID: 31257166.
- Virili, C., Fallahi, P., Antonelli, A. et al. Gut microbiota and Hashimoto’s thyroiditis. Rev Endocr Metab Disord 19, 293–300 (2018). https://doi.org/10.1007/s11154-018-9467-y