Interakcje probiotyków z lekami
Mikrobiota jelitowa zmienia się w sposób dynamiczny pod wpływem wielu warunków fizjologicznych, sposobu odżywiania, przyjmowanych leków czy rytmu okołodobowego. Obecnie przyjmuje się, że mikrobiota ma znaczący wpływ na biodostępność wielu leków i ksenobiotyków, a także ich farmakokinetykę, czyli wchłanianie, dystrybucję, metabolizm i eliminację. Probiotyki, jako część mikrobioty gospodarza, mogą wpływać na biodostępność niektórych leków.
Wcześniej uważano, że lek wchłaniany z jelita nie może wchodzić w interakcje z mikrobiotą gospodarza, z wyjątkiem przypadku, gdy jest wytwarzany w postaci dawki o przedłużonym uwalnianiu lub gdy podlega interakcji wątroba-jelito, co w konsekwencji przedłuża działanie farmakologiczne. Jednak nowe odkrycia dotyczące składu mikrobiomu jelita cienkiego i potencjału biotransformacyjnego bakterii w jelitach wykazały, że interakcje między probiotykami a lekami są realne, ale nadal bardzo mało zbadane
Pierwsze informacje z modeli zwierzęcych
Szczury karmione probiotykami wykazały znaczny wzrost biodostępności amiodaronu (leku przeciwarytmicznego). Podobne zjawisko zaobserwowano u szczurów chorych na cukrzycę po podaniu im gliklazydu (leku przeciwhiperglikemicznego) oraz u królików po podaniu amlodypiny (leku przeciwarytmicznego). Naukowcy, którzy badali amiodaron, odnotowali, wzrost jego biodostępności o prawie 43%, co wynikało ze spadku pH w jelicie i w konsekwencji ułatwiło jonizację i wchłanianie amiodaronu. Do tej pory nie ma jednak dostępnych badań klinicznych związanych z interakcjami lek-probiotyk.
Mikrobiota w metabolizmie leków
Istnieje wiele innych przykładów wpływu mikrobioty jelitowej na farmakokinetykę leków, takich jak: digoksyna, irinotekan, indometacyna, insulina, lewodopa, ketoprofen, lowastatyna, risperidon, sulfasalazyna czy metformina. Może mieć to znaczenie kliniczne w odniesieniu do odpowiedzi farmakologicznej, bezpieczeństwa i toksyczności, zwłaszcza jeśli leki mają wąski zakres terapeutyczny. Oznacza to, że nawet najmniejszy wzrost biodostępności leku znacząco zmieni zakres stężeń leku, co może powodować albo brak reakcji na lek albo jego zwiększoną toksyczność.
Interakcja probiotyk-antybiotyk
Interakcje farmakologiczne „probiotyk-antybiotyk” są dobrze opisane. Zaleca się podawanie antybiotyków co najmniej dwie godziny przed probiotykiem lub po probiotyku.
Probiotyki zawierające drożdże, takie jak S. boulardii, wchodzą w interakcje z lekami przeciwgrzybiczymi. W związku z tym leki przeciwgrzybicze, takie jak klotrimazol, ketokonazol, gryzeofulwina i nystatyna, stanowią przeciwskazanie do stosowania z S. boulardii.
Źródło: Žuntar, I.; Petric, Z.; Bursać Kovačević, D.; Putnik, P. Safety of Probiotics: Functional Fruit Beverages and Nutraceuticals. Foods 2020, 9, 947. https://doi.org/10.3390/foods9070947
Przeczytaj więcej: