Probiotykoterapia w cukrzycy typu 2 – co mówi najnowsza metaanaliza?
Zainteresowanie wpływem probiotyków na zdrowie metaboliczne rośnie, szczególnie w kontekście cukrzycy typu 2. W niedawno opublikowanej metaanalizie Ayesha i współautorzy przeanalizowali dane z 22 randomizowanych badań klinicznych (RCT), by ocenić skuteczność probiotyków w kontroli glikemii u pacjentów z T2DM. Jakie były wyniki?
Cukrzyca typu 2 – podstawowe informacje
Cukrzyca typu 2 to przewlekła choroba metaboliczna charakteryzująca się podwyższonym poziomem glukozy we krwi (hiperglikemią), wynikającym głównie z insulinooporności oraz postępującego niedoboru insuliny. Najczęściej rozwija się u osób dorosłych, choć coraz częściej diagnozowana jest również u młodszych pacjentów, szczególnie w kontekście otyłości i siedzącego trybu życia. Do głównych czynników ryzyka należą niezdrowa dieta, brak aktywności fizycznej, nadwaga, predyspozycje genetyczne oraz wiek powyżej 45 lat. Nieleczona cukrzyca typu 2 może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak choroby serca, udar mózgu, niewydolność nerek, neuropatie i problemy ze wzrokiem. Kluczowe znaczenie w jej leczeniu mają zmiany stylu życia, dieta, regularna aktywność fizyczna, a w razie potrzeby – farmakoterapia, w tym metformina i inne leki hipoglikemizujące.
Czy probiotykoterapia działa?
Zainteresowanie wpływem probiotyków na zdrowie metaboliczne rośnie, szczególnie w kontekście cukrzycy typu 2. W niedawno opublikowanej metaanalizie Ayesha i współautorzy przeanalizowali dane z 22 randomizowanych badań klinicznych, by ocenić skuteczność probiotyków w kontroli glikemii u pacjentów z T2DM. Badania te obejmowały łącznie ponad 2200 pacjentów. Autorzy porównywali wyniki po krótkotrwałej (≤8 tygodni) i długotrwałej (≥12 tygodni) suplementacji probiotykami. Zmienne analizowane to: stężenie glukozy na czczo (FBG), hemoglobiny glikowanej (HbA1c) oraz wskaźnik insulinooporności HOMA-IR.
Wyniki badania
Suplementacja probiotykami istotnie poprawiała wszystkie trzy parametry. Redukcja HbA1c była statystycznie znacząca (p=0,004), podobnie jak spadek FBG (p<0,0001) i HOMA-IR (p=0,02). Efekty były bardziej widoczne przy dłuższej suplementacji. W większości przypadków stosowano szczepy z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Bifidobacterium animalis i Lactobacillus paracasei wykazały obiecujące wyniki w redukcji markerów zapalnych oraz poprawie glikemii. Co ciekawe, korzyści z probiotyków zaobserwowano nawet bez zmian w masie ciała, co sugeruje ich niezależne działanie na insulinooporność.
Wnioski i ograniczenia
Autorzy zwracają uwagę na heterogeniczność badań – różne dawki, szczepy i czas trwania interwencji utrudniają wyciągnięcie jednoznacznych wniosków. Potrzebne są dalsze, dobrze zaprojektowane badania, by określić optymalne protokoły stosowania probiotyków jako terapii wspomagającej w T2DM.
Źródło
Ayesha IE, Monson NR, Klair N, Patel U, Saxena A, Patel D, Venugopal S. Probiotics and Their Role in the Management of Type 2 Diabetes Mellitus (Short-Term Versus Long-Term Effect): A Systematic Review and Meta-Analysis. Cureus. 2023 Oct 9;15(10):e46741. doi: 10.7759/cureus.46741. PMID: 38022046; PMCID: PMC10631563.
