Nowa definicja otyłości klinicznej i przedklinicznej

W styczniu 2025 roku opublikowano nowe wytyczne dotyczące definicji i diagnostyki otyłości, które znacząco zmieniają dotychczasowe podejście do tego problemu zdrowotnego. Wprowadzono w nich między innymi pojęcia „otyłości klinicznej” oraz „otyłości przedklinicznej”. Co to dokładnie oznacza i jakie są nowe kryteria diagnostyczne?

Eksperci określili otyłość kliniczną jako przewlekłą, układową chorobę wynikającą z nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej. Stan ten prowadzi do zaburzeń funkcjonowania narządów, tkanek lub całego organizmu, co może skutkować poważnymi powikłaniami zdrowotnymi, takimi jak zawał serca, udar mózgu czy niewydolność nerek.

Nowa definicja odróżnia otyłość kliniczną od tak zwanej otyłości przedklinicznej, która oznacza nadmiar tkanki tłuszczowej niewywołujący jeszcze wyraźnych dysfunkcji narządów, ale wiążący się z podwyższonym ryzykiem rozwoju chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca typu 2, choroby sercowo-naczyniowe czy nowotwory.

Nowe kryteria diagnostyczne

Zgodnie z najnowszymi wytycznymi otyłość nie powinna być oceniana wyłącznie na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI), który uznano za zbyt uproszczony. W procesie diagnozowania zaleca się potwierdzenie nadmiaru tkanki tłuszczowej za pomocą pomiarów bezpośrednich, takich jak:

  • Analiza składu ciała metodą DEXA,
  • Bioimpedancja elektryczna.

Alternatywnie można zastosować przynajmniej jeden wskaźnik antropometryczny, np. obwód talii, stosunek talii do bioder lub stosunek talii do wzrostu, przy uwzględnieniu odpowiednich punktów odniesienia dla wieku, płci i pochodzenia etnicznego.

Kryteria rozpoznania otyłości klinicznej

Oprócz stwierdzenia nadmiaru tkanki tłuszczowej konieczne jest spełnienie jednego lub obu z następujących warunków:

  1. Dowody na dysfunkcję narządów lub tkanek spowodowaną otyłością
    (np. nadciśnienie tętnicze, przewlekła niewydolność oddechowa)
    lub nieprawidłowe wyniki badań potwierdzające zaburzenia metaboliczne
    (m.in. insulinooporność, cukrzycę typu 2, dyslipidemię).
  2. Istotne ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu,
    takie jak trudności w poruszaniu się, samodzielnym ubieraniu czy wykonywaniu innych podstawowych czynności życiowych.

Eksperci podkreślają, że w przypadku bardzo wysokiego BMI (>40 kg/m²) nadmiar tkanki tłuszczowej można uznać za oczywisty, a dodatkowe pomiary mogą nie być konieczne.

Dzięki tym nowym kryteriom lekarze i dietetycy zyskują bardziej precyzyjne narzędzia do oceny stanu zdrowia pacjentów, co pozwala na skuteczniejsze różnicowanie między zdrowiem a chorobą w kontekście otyłości.

Źródło

Rubino F, Cummings DE, Eckel RH, Cohen RV, Wilding JPH, Brown WA, Stanford FC, Batterham RL, Farooqi IS, Farpour-Lambert NJ, le Roux CW, Sattar N, Baur LA, Morrison KM, Misra A, Kadowaki T, Tham KW, Sumithran P, Garvey WT, Kirwan JP, Fernández-Real JM, Corkey BE, Toplak H, Kokkinos A, Kushner RF, Branca F, Valabhji J, Blüher M, Bornstein SR, Grill HJ, Ravussin E, Gregg E, Al Busaidi NB, Alfaris NF, Al Ozairi E, Carlsson LMS, Clément K, Després JP, Dixon JB, Galea G, Kaplan LM, Laferrère B, Laville M, Lim S, Luna Fuentes JR, Mooney VM, Nadglowski J Jr, Urudinachi A, Olszanecka-Glinianowicz M, Pan A, Pattou F, Schauer PR, Tschöp MH, van der Merwe MT, Vettor R, Mingrone G. Definition and diagnostic criteria of clinical obesity. Lancet Diabetes Endocrinol. 2025 Jan 9:S2213-8587(24)00316-4. doi: 10.1016/S2213-8587(24)00316-4. Epub ahead of print. PMID: 39824205.

Przeczytaj więcej

Przeczytaj także

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *