Probiotykoterapia w chorobach tarczycy
Mechanizm działania probiotyków w chorobach tarczycy nie jest jeszcze do końca poznany. Nieliczne badania kliniczne oraz wyniki badań na zwierzętach pokazują jednak, że probiotykoterapia może być ważnym elementem wspomagającym leczenie chorób tarczycy.
Co mówi literatura?
Warto podkreślić, że nie ma jeszcze dużej liczby badań dotyczącej probiotykoterapii w chorobach tarczycy. Większość literatury opiera się na badaniach na zwierzętach, a ich wyniki często różnią się między sobą. Zauważono jednak, że zarówno w niedoczynności jak i nadczynności tarczycy często dochodzi do zmniejszenia liczby bakterii z rodziny Lactobacillaceae i Bifidobacteriaceae. Badania na zwierzętach pokazują, że suplementacja różnymi szczepami Lactobacillus może wywierać korzystne skutki na metabolizm tarczycy, co jest związane ze zwiększeniem wolnej tyroksyny oraz masy tarczycy.
Spaggiari i współ. przeprowadzili randomizowane badania kliniczne na 39 pacjentach z pierwotną niedoczynnością tarczycy, którym podawano przez 2 miesiące wieloszczepowy probiotyk (kompozycja szczepów: Bifidobacterium breve, Bifidobacterium longum, Bifidobacterium infantis, Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus paracasei, Lactobacillus bulgaricus oraz Streptococcus thermophilus) oraz lewotyroksynę lub samą lewotyroksynę (syntetyczny analog tyroksyny). W badaniu stwierdzono, że pacjenci z grupy probiotycznej mają istotnie mniejsze wymagania dotyczące stosowania lewotyroksyny w porównaniu z grupą kontrolną, co dowodzi, że modyfikacja mikrobioty zwiększa dostępność lewotyroksyny i stabilizuje czynność tarczycy.
Jaki jest mechanizm działania probiotyków w chorobach tarczycy?
- Wydaje się, że probiotyki zwiększają biodostępność mikroelementów ważnych z punktu widzenia funkcji tarczycy, należą do niech takie pierwiastki jak: selen, cynk i miedź. Dodatkowo niektóre badania in vitro pokazują, że szczepy Lactobacillus pomagają włączać te pierwiastki do związków organicznych, co może również zwiększyć ich biodostępność. Uważa się, że probiotyki wraz z pierwiastkami śladowymi działają synergistycznie zwłaszcza w stanach niedoboru mikroelementów.
- Probiotykoterapia wspiera prawidłowy metabolizm kwasów żółciowych, co może pośrednio zwiększyć wydzielanie tyroksyny.
- Probiotyki odgrywają korzystną rolę w wyrównaniu stężenia hormonów tarczycy w surowicy. Przemiany jodotyroniny (pochodnej tyroksyny) są regulowane przez enzymy wytwarzane przez bakterie, takie jak sulfatazy i ß-glukuronidazy, które mogą być bardziej dostępne dzięki probiotykom.
- Probiotyki zwiększają szczelność bariery jelitowej, co zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia lokalnego i ogólnoustrojowego stanu zapalnego i zmniejsza reaktywność układu immunologicznego związaną z napływem antygenów.
Źródło: Spaggiari G, Brigante G, De Vincentis S, et al. Probiotics Ingestion Does Not Directly Affect Thyroid Hormonal Parameters in Hypothyroid Patients on Levothyroxine Treatment. Front Endocrinol (Lausanne). 2017;8:316. Published 2017 Nov 14. doi:10.3389/fendo.2017.0031
