Brązowienie białej tkanki tłuszczowej
Aktywacja brunatnej tkanki tłuszczowej pomaga zwiększyć przemianę materii i pomaga walczyć ze zbędnymi kilogramami, ale u osób otyłych jej ilość jest jednak znikoma. W niektórych warunkach biała tkanka tłuszczowa może zmienić się w brązową.
Brązowa/brunatna tkanka tłuszczowa
Brązowa tkanka tłuszczowa (BAT – Brown adipose tissue) to wyspecjalizowany rodzaj tkanki tłuszczowej, obecny jedynie u ssaków, a jej głównym zadaniem jest utrzymanie stałej temperatury ciała i rozpraszanie nadmiaru energii dostarczanej z pożywieniem. Komórki BAT zawierają cytochromy zlokalizowane w licznych mitochondriach, stąd kolor oraz nazwa.
Komórki BAT są dużo mniejsze niż komórki białej tkanki tłuszczowej, ich jądro położone jest centralnie, a zgromadzony tłuszcz jest uformowany w liczne, małe krople. Jej największe skupiska występują w okolicach: tętnic szyjnych, tętnic podobojczykowych, dole pachowym, śródpiersiu oraz między łopatkami.
Brązowienie tkanki tłuszczowej
Ilość i aktywność brunatnej tkanki tłuszczowej determinuje przemiany energetyczne i ma ogromny wpływ na tempo przemiany materii. Wraz ze wzrostem masy ciała ilość BAT drastycznie spada, a osoby z otyłością olbrzymią właściwie nie mają BAT. W tym wypadku tkanka brunatna traci liczne mitochondria odpowiedzialne za procesy energetyczne i zaczyna wypełniać się triacyloglicerydami, czyli tłuszczem.
Przejście tkanki brunatnej w tkankę białą jest procesem częstym związanym z zaburzeniami metabolicznymi i nieprawidłową dietą. W specjalnych warunkach można częściowo odbudować pulę BAT, co jest związane z procesem transdyferencji, czyli brązowieniem białej tkanki tłuszczowej.
Warto jednak podkreślić, że powstała tkanka nie jest idealnym odzwierciedleniem BAT. W zależności od nasilenia i długości trwania czynnika inicjującego proces transdyferencji tkanka może mieć mniej lub więcej cech BAT, ale zawsze będzie miała morfologię pośrednią. Taki rodzaj tkanki nazywamy beżową tkanką tłuszczową.
Aktywatory procesu brązowienia tkanki tłuszczowej
Za jeden z najsilniejszych aktywatorów procesu brązowienia tkanki tłuszczowej uważa się obniżoną temperaturę. Aktywacja BAT następuje już poniżej 20 stopni Celsjusza. Oczywiście nie wystarczy kilka razy „odsłonić ciało” w niższej temperaturze, ale długotrwała, przewlekła ekspozycja może indukować zwiększenie puli BAT.
Kolejnym ważnym aktywatorem jest aktywność fizyczna, a właściwie hormon wydzielany podczas wysiłku, czyli iryzyna. Ważnymi aktywatorami są również kapsaicyna (z papryczek chilli) oraz kwasy omega-3 (EPA oraz DHA).
Przeczytaj więcej:
