Cukrzyca typu 1 – wyzwania i trendy epidemiologiczne
Cukrzyca typu 1 (T1D) to przewlekła choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy niszczy komórki beta trzustki, odpowiedzialne za produkcję insuliny. W przeciwieństwie do cukrzycy typu 2, insulina musi być dostarczana egzogennie przez całe życie. Choć stanowi tylko 5–10% wszystkich przypadków cukrzycy, to dotyka szczególnie dzieci i młodzież, co wymaga intensywnego monitorowania i dostosowywania dawek insuliny.
Epidemiologia pokazuje, że częstość występowania T1D rośnie o kilka procent rocznie w krajach rozwiniętych — jest to jedna z najszybciej narastających chorób przewlekłych u dzieci. Przyczyny obejmują czynniki genetyczne (HLA, inne loci) oraz czynniki środowiskowe: infekcje wirusowe, dieta w okresie niemowlęcym, styl życia. Co istotne, choroba nie przebiega jednolicie – u części pacjentów degradacja komórek beta jest szybka i rozległa, co skutkuje bardziej dramatycznym początkiem, natomiast u innych przebiega łagodniej.
Największym wyzwaniem klinicznym są epizody ciężkiej hipoglikemii oraz hiperglikemii, które zwiększają ryzyko powikłań – retinopatii, nefropatii, chorób układu sercowo-naczyniowego i neuropatii. Insulinoterapia, mimo rozwoju pomp insulinowych i monitorowania stężenia glukozy we krwi, nie jest w stanie całkowicie naśladować fizjologicznego wydzielania insuliny. Już niewielka luka w synchronizacji i dawkowaniu może znacząco pogorszyć jakość życia i prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Wreszcie, koszty związane z leczeniem T1D są znaczące – obejmują leki, pompy insulinowe, glukometry, a także hospitalizacje i leczenie powikłań długoterminowych. Wzrost częstości występowania T1D zwiększa obciążenie systemów ochrony zdrowia i budzi potrzebę poszukiwania terapii, które mogłyby przywrócić naturalną produkcję insuliny oraz zredukować ryzyko hipoglikemii.
W następnym wpisie dowiecie się o nowej terapii dla pacjentów, które niesie ze sobą ogromne oczekiwania!
Źródło
Reichman T. W. i wsp., „Stem Cell–Derived, Fully Differentiated Islets for Type 1 Diabetes”, N Engl J Med, 20 czerwca 2025; DOI: 10.1056/NEJMoa2506549.
