Choroby dzieci a mikrobiom jelitowy – jak poród i karmienie determinują mikrobiom dzieci?
Na chwilę zostawiamy temat Akkermancii i wracamy do pediatrii. Dzisiaj pierwszy wpis z tego cyklu: Czynniki wpływające na wczesną kolonizację bakteryjną i jej długofalowe konsekwencje zdrowotne.
Mikrobiota dziecka a rodzaj porodu
Od lat wiadomo, że po urodzeniu jelita noworodków są szybko kolonizowane przez wiele mikroorganizmów pochodzących głównie z ekspozycji środowiskowej. Dzieci urodzone siłami natury mają skład mikrobiomu bardziej zbliżony do mikrobioty pochwowej matki, zawierającej gatunki Lactobacillus, Prevotella, Atopobium i Sneathia.
Z kolei noworodki urodzone poprzez cesarskie cięcie mają mikrobiotę zbliżony do mikrobioty skórnej, mikrobioty szpitalnej, a jego charakterystyczną cechą jest zdecydowanie mniejsze zróżnicowanie. Negatywne zmiany w mikrobiocie, zależne od sposobu porodu, utrzymują się do około 1. roku życia, ale wydają się być łagodzone przez karmienie piersią. Zmiany te mogą nieść ze sobą konsekwencje na całe życie, ponieważ – jak pokazuje wiele badań populacyjnych – dzieci urodzone przez cesarskie cięcie mają większe ryzyko rozwoju astmy i innych chorób alergicznych.
W pojedynczym, niewielkim badaniu, w którym podawano niemowlętom płyn z pochwy matki w czasie cesarskiego cięcia, doszło do zmiany składu na taki jak u noworodków urodzonych siłami natury, co wskazuje, że negatywne zmiany związane z metodą porodu być odwracalne. Zbieranie próbek do tego badania zakończyło się w 30. dniu życia niemowląt, więc trwałość i pełny wpływ na przyszłe zdrowie dzieci i młodzieży nie jest znany.
Mikrobiota dziecka a rodzaj karmienia
Karmienie piersią jest kolejnym ważnym czynnikiem determinującym rozwój mikrobiomu. Mleko matki i otaczająca je skóra są znaczącymi źródłami bakterii dla mikrobioty jelitowej niemowlęcia, odpowiadając za zasiedlenie ok. 28% w przypadku mleka matki, i 10% w przypadku okolicy skóry, mikrobioty jelitowej w ciągu pierwszych 30 dni życia.
Warto podkreślić, że mikrobiom niemowląt karmionych piersią jest odrębną populacją mikrobiologiczną w porównaniu z niemowlętami karmionymi sztucznie, a różnice te utrzymują się nawet w wieku dorosłym. Badania pokazują, że karmienie piersią zmniejsza ryzyko infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych oraz infekcji przewodu pokarmowego u niemowląt. Wczesne karmienie piersią, w ciągu pierwszej godziny życia, znacząco zmniejsza śmiertelność niemowląt. Karmienie piersią zmniejsza również rozwój atopowego zapalenia skóry, astmy u dzieci z rodzinną historią astmy i prawdopodobnie rozwój otyłości i cukrzycy typu 2 w późniejszym okresie życia.
Jednym z czynników wpływających protekcyjnie na prewencję wielu chorób jest właśnie prawidłowy rozwój mikrobioty, związany z karmieniem mlekiem mamy w pierwszym okresie życia.
Źródło: Gaufin T, Tobin NH, Aldrovandi GM. The importance of the microbiome in pediatrics and pediatric infectious diseases. Curr Opin Pediatr. 2018 Feb;30(1):117-124. doi: 10.1097/MOP.0000000000000576. PMID: 29206649; PMCID: PMC6588283.
Przeczytaj więcej:
