Jakie dawki witaminy D dla dzieci?
Witamina D jest niezbędna do prawidłowego rozwoju kośćca oraz zapewnia optymalną odpowiedź immunologiczną. Niestety dostarczenie odpowiedniej ilości witaminy D w diecie jest bardzo trudne, dlatego każdy powinien ją suplementować. Szczególną grupą są dzieci z nadwagą i otyłością, które często wymagają zwiększonej dawki suplementacyjnej.
Krótko i treściwie o witaminie D
Witamina D jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach. Kojarzy się głównie z metabolizmem wapnia i prawidłową budową układu kostnego. Coraz więcej badań pokazuje, że najbardziej aktywna biologicznie forma, czyli cholekalcyferol (witamina D3), ma wpływ również na pracę układu hormonalnego, namnażanie oraz różnicowanie komórek układu immunologicznego czy cykl komórkowy.
Odpowiednie spożycie witaminy D wraz z dietą jest bardzo trudne, a dla większości osób wręcz niemożliwe, dlatego witamina D jest jedyną witaminą, którą powinno przyjmować się obligatoryjnie, pomimo zróżnicowanej i zrównoważonej diety. Schemat suplementacji dla polskiej populacji został oparty o rekomendacje dla populacji ogólnej oraz dobór suplementacji na podstawie stężenia 25-hydroksycholekalcyferolu (markera poziomu witaminy D).
Witamina D – rekomendacje dla populacji ogólnej
Rekomendacje dla populacji ogólnej to bezpieczne dawki suplementacyjne, dopasowane do zapotrzebowania poszczególnych grup populacji. Wybór dawki suplementacyjnej z przedziału dla populacji ogólnej zależy w dużej mierze od masy ciała dziecka (np. 4-letnie dziecko z nadmierną masą ciała powinno przyjmować dawkę 1000 IU/dzień przez cały rok, dziecko w tym samym wieku z prawidłową masą ciała może przyjmować 600 IU/dzień).
- 0-6 miesięcy – 400 IU/dzień
- 6-12 miesięcy – 400-600 IU/dzień
- 1-10 lat – 600-1000 IU/dzień, dzieci otyłe – 1200-2000 IU/dzień
- 11-18 lat – 800-2000 IU/dzień, dzieci i młodzież otyła – 1600-4000 IU/dzień
Należy podkreślić, że dawki rekomendowane dla populacji ogólnej często są zbyt małe, aby osiągnąć odpowiednie stężenie witaminy D, czyli 30-50 ng/ml. Najbardziej polecany dobór suplementacji opiera się na pomiarze stężenia markera witaminy D we krwi. Taka drogę suplementacji powinni wybrać rodzice dzieci z nadmierna masą ciała, z chorobami przewlekłymi oraz schorzeniami na tle zapalnym. Jaki jest schemat suplementacji?
Stężenie 25-hydrocholekalcyferolu 0–10 ng/ml:
Kontrola stężenia witaminy D co 1–3 miesiące, aż do uzyskania stężenia 30–50 ng/ml.
- 0–12 miesięcy – 2000 IU/dobę,
- 1-10 lat – 3000–6000 IU/dobę.
- >10-18 lat – 6000 IU/dobę
Stężenie 25-hydrocholekalcyferolu > 10–20 ng/ml:
- w przypadku, gdy suplementacja witaminy D była dopasowana do rekomendacji ogólnych, należy zwiększyć jej dawkę o 100% i powtórzyć badanie za 3 miesiące,
- w przypadku, gdy witamina D nie była wcześniej suplementowana, należy zacząć od maksymalnej dawki rekomendowanej dla populacji ogólnej i zmierzyć poziom po 3 miesiącach lub wdrożyć leczenie w odpowiednich dawkach dobowych lub tygodniowych.
Stężenie 25-hydrocholekalcyferolu > 20–30 ng/ml:
- w przypadku, gdy suplementacja witaminy D była dopasowana do rekomendacji ogólnych, należy zwiększyć jej dawkę o 50% i powtórzyć badanie za 6 miesięcy,
- w przypadku, gdy witamina D nie była wcześniej suplementowana, należy zacząć od dawki rekomendowanej dla ogólnej populacji.
Stężenie 25-hydrocholekalcyferolu > 30–50 ng/ml:
- kontynuujemy dawkę zalecaną dla populacji ogólnej.
Stężenie 25-hydrocholekalcyferolu > 50–75 ng/ml:
- w przypadku, gdy suplementacja witaminy D była dopasowana do rekomendacji ogólnych, należy zmniejszyć jej dawkę o 50% i powtórzyć badanie za 3 miesiące,
- w przypadku, gdy witamina D była suplementowana w większych dawkach, należy zaprzestać suplementację na miesiąc, a następnie rozpocząć suplementację dawką rekomendowaną dla populacji ogólnej.
Stężenie 25-hydrocholekalcyferolu > 75–100 ng/ml:
- zaprzestajemy suplementację na 1–2 miesiące, a następnie mierzymy poziom witaminy D – jeśli będzie wynosił < 50 ng/ml, można rozważyć wprowadzenie suplementacji ograniczonej (minimalne dawki dla populacji ogólnej).
Źródło: Maciejewska D. Vitamin D3 deficiencies in children and adults – how to diagnose and treat. Lekarz POZ. 2020;6(1):83-87.
