Endotoksemia metaboliczna
Endotoksemia, czyli zwiększenie stężenia lipopopolisacharydu bakteryjnego (LPS), która często jest spowodowana nieszczelną barierą jelitową, wpływa na rozwój negatywnych zmian metabolicznych, które są podstawą wielu chorób cywilizacyjnych.
Endotoksemia a bariera jelitowa
Zaburzenia równowagi mikrobiomu jelitowego, często związane z powstaniem dysbiozy, sprzyjają utracie integralności bariery jelitowej. Powoduje to spadek selektywności w transporcie substancji i antygenów oraz rozszerzenie połączeń między komórkami jelit, co zwiększa prawdopodobieństwo wniknięcia toksyn i patogenów do wnętrza jelit. W konsekwencji antygeny bakteryjne oraz endotoksyny uwalniane ze ścian bakterii [są to tzw. lipopolisacharydy (LPS)], przedostają się przez nieszczelności w barierze jelitowej i trafiają krążenia wrotnego, wątroby oraz krążenia ogólnoustrojowego.
Endotoksemia a stan zapalny
Na początku endotoksemia jest związana z powstaniem stanu zapalanego w miejscu wniknięcia patogenu. Wtedy jest to lokalny stan zapalny w jelitach. Po jakimś czasie zapalenie jest inicjowane również w innych częściach organizmu, co w dłuższej perpektywie prowadzi do powikłań metabolicznych.
Warto zwrócić uwagę na konsekwencje endotoksemii metabolicznej w tkankach obwodowych, szczególnie powstawanie środowiska zapalnego w trzewnej tkance tłuszczowej oraz wątrobie. W procesie tym biorą udział monocyty i makrofagi, które fagocytują cząsteczki LPS, a następnie migrują do tkanek obwodowych, wywołując w nich stan zapalny oraz zmiany w uwalnianiu leptyny i rezystyny, wpływając tym samym na proces pobierania pokarmu.
Endotoksemia metaboliczna
Występowanie endotoksemii u osób cierpiących na otyłość i choroby z nią związane jest już dobrze opisane w badaniach naukowych. Niektórzy badacze wysunęli hipotezę, że endotoksemia metaboliczna jest jednym z pierwszych czynników rozwoju cukrzycy typu 2 i stłuszczenia wątroby, ponieważ wzrost stężenia LPS bakteryjnego jest jedną z przyczyn rozwoju insulinooponorści.
Z pewnością możemy jednak powiedzieć, że endotoksemia istotnie wpływa na metabolizm i upośledza zużycie energii w komórkach organizmu, stymulując budowę tkanki tłuszczowej i zwiększając progresje współistniejących chorób metabolicznych.
Źródło: Marlicz W, Staniak N, Łoniewski I. Pasteryzowana Akkermansia muciniphila – nowy postbiotyk w walce z endotoksemią w zaburzeniach metabolicznych. Gastroenterologia 2023;4:43-54.
Przeczytaj więcej:
